Rol yapma oyunu (RPG) dünyasının köşe taşlarından biri olarak kabul edilen ve kendine has felsefi derinliği, unutulmaz karakterleri ve eşsiz evreniyle oyuncuların kalbinde taht kuran Planescape: Torment, yıllardır bir devam oyunu hayaliyle anılıyordu. Ancak yakın zamanda ortaya çıkan bilgiler, bu hayalin bir zamanlar gerçeğe çok yaklaştığını fakat talihsiz bir şekilde rafa kaldırıldığını gözler önüne serdi. Eski bir Dragon Age yazarının ifşaatları, Beamdog stüdyosunun bu efsanevi Dungeons & Dragons oyununa bir devam projesi planladığını ancak finansal engeller nedeniyle bu projenin asla gün yüzü göremediğini ortaya çıkardı. Peki, Planescape: Unraveled adıyla anılan bu potansiyel başyapıt neden iptal edildi ve biz oyuncular neleri kaçırdık? Gelin, bu hüzünlü hikayenin detaylarına birlikte bakalım.
Planescape: Torment – Bir Kült Klasiğin Mirası
1999 yılında Black Isle Studios tarafından geliştirilen ve Interplay tarafından yayınlanan Planescape: Torment, çıktığı dönemde alışılmış fantezi RPG kalıplarının dışına çıkan yapısıyla dikkat çekmişti. Unutkan bir ölümsüz olan “The Nameless One” (İsimsiz Olan) karakterini yönettiğimiz oyun, kim olduğumuzu ve geçmişimizi keşfetme üzerine kurulu, diyalog ağırlıklı ve felsefi bir yolculuk sunuyordu. Dungeons & Dragons’ın egzotik ve çok katmanlı Planescape evreninde geçen oyun, oyuncuları Sigil adı verilen, evrenlerin kesişim noktasındaki bir şehre ve ötesindeki tuhaf düzlemlere götürüyordu. Savaşmaktan çok konuşmanın ve düşünmenin ön planda olduğu yapısı, derin karakterleri ve oyuncunun seçimlerine göre şekillenen dallanıp budaklanan hikayesiyle RPG tarihinde özel bir yer edindi. Zamanla ticari başarısının ötesinde büyük bir kült takipçi kitlesi kazanan Torment, hala tüm zamanların en iyi RPG’lerinden biri olarak gösterilmektedir.
Beamdog ve Enhanced Edition Dönemi
Bu noktada hikayemize Beamdog stüdyosu dahil oluyor. BioWare’in kurucu ortaklarından Trent Oster ve eski BioWare baş programcısı Cameron Tofer tarafından 2009’da kurulan Beamdog, özellikle klasik Infinity Engine oyunlarını modern sistemler için elden geçirdiği “Enhanced Edition” (Geliştirilmiş Sürüm) projeleriyle tanınıyor. Baldur’s Gate, Baldur’s Gate II, Icewind Dale gibi efsaneleri günümüz oyuncularıyla buluşturan stüdyo, 2017 yılında Planescape: Torment: Enhanced Edition’ı da yayınlayarak bu kült klasiğe yeniden hayat vermişti. Bu hamle, stüdyonun Planescape evrenine olan ilgisini ve potansiyelini de göstermişti. 2022 yılında Embracer Group bünyesindeki Aspyr Media tarafından satın alınan Beamdog, klasik RPG’lere olan hakimiyetiyle biliniyordu.
Ufukta Beliren Umut: Planescape: Unraveled Projesi
Dragon Age: Origins, Dragon Age 2 ve Dragon Age: Inquisition gibi devasa RPG’lerin baş yazarlığını yapmış olan David Gaider’ın açıklamaları, Beamdog’un Planescape: Torment mirasını devam ettirme niyetini ortaya koydu. Gaider, 2016 civarında Beamdog’a Yaratıcı Yönetmen olarak katıldığında, stüdyonun Planescape: Torment’e bir devam oyunu yapma planı olduğunu doğruladı. Projenin adı “Planescape: Unraveled” olarak düşünülmüştü.
Gaider’ın aktardığına göre, bu yeni oyun, oyunculara “kendi varoluşlarının gizemini çözme” görevini verecekti. İlginç bir konseptle, oyuncuların orijinal oyundaki kilit karakterlerden biri olan gizemli ve güçlü büyücü Ravel Puzzlewell’in üç farklı yönünden (aspect) birini canlandırması planlanıyordu. Bu, hem orijinal oyuna derin bir saygı duruşu niteliği taşıyor hem de Planescape evreninin karmaşık doğasına uygun, yenilikçi bir oynanış dinamiği vaat ediyordu. Gaider, Infinity Engine’in en sevilen oyunlarından birine devam oyunu yapma fikrinin, özellikle de CRPG kurallarını yıkma özgürlüğü veren Planescape evreninde geçecek olmasının kendisini çok heyecanlandırdığını belirtiyor.
Wizards of the Coast’un Rolü ve Finansman Engeli
Peki, bu kadar umut verici bir proje neden hayata geçemedi? David Gaider’ın açıklamalarına göre, işin finansman kısmında büyük bir engel vardı. Dungeons & Dragons markasının sahibi olan Wizards of the Coast (WotC), projeden oldukça heyecan duymuştu. Hatta Gaider, WotC’nin projeye o kadar sıcak baktığını ve üçüncü sürüm Planescape planlarını öne çekerek oyundaki bazı karakterleri ve olayları resmi D&D lore’una dahil etmeye istekli olduğunu belirtiyor. Bu, projenin potansiyelini ve WotC nezdindeki önemini gösteriyordu.
Ancak, WotC’nin heyecanı finansal desteğe dönüşemedi. Gaider, WotC’nin projeye onay vermekten ve destekleyici olmaktan öteye gidip doğrudan finansman sağlayamadığını ifade ediyor. Bu durumda projenin hayata geçmesi için dış yayıncıların desteği gerekiyordu. Ne var ki, yayıncılar bu konuda tereddütlü davrandılar. Bunun en büyük nedeni, Planescape: Torment’in eleştirel başarısına rağmen ticari olarak büyük bir hit olmamasıydı. Yayıncılar, niş bir kitleye hitap eden ve ticari garantisi olmayan bir devam oyununa yatırım yapmaktan çekindiler. Gaider, “Belki de Beamdog’a veya bana güvenmediler. Sorun ne olursa olsun, projeyi satamadık,” diyerek durumu özetliyor. Sonuç olarak, finansman bulunamadığı için Planescape: Unraveled projesi daha fazla ilerleyemeden iptal edildi.
Neden Planescape: Torment Devam Oyunu Heyecan Verici Olurdu?
Planescape: Unraveled’ın iptali, özellikle RPG hayranları için büyük bir kayıp. Peki, bu devam oyunu neden bu kadar potansiyel taşıyordu?
- Eşsiz Evrenin Keşfi: Planescape, D&D’nin en özgün ve felsefi evrenlerinden biridir. Sigil şehri, farklı düzlemler (planes), tuhaf yaratıklar ve ideolojik fraksiyonlarla dolu bu evren, keşfedilmeyi bekleyen sayısız hikaye barındırıyor. Modern teknolojiyle bu evreni yeniden hayata geçirmek büyüleyici olabilirdi.
- Derin Hikaye Anlatımı: Orijinal Torment, hikaye anlatımı ve karakter derinliği konusunda bir zirve noktasıydı. David Gaider gibi deneyimli bir yazarın liderliğinde, Unraveled’ın da benzer bir derinlik ve felsefi katman sunması beklenirdi. Ravel Puzzlewell’in farklı yönlerini oynamak, kimlik ve varoluş üzerine ilginç sorgulamalara kapı açabilirdi.
- Modernleştirilmiş Mekanikler: Orijinal oyunun mekanikleri zamanına göre başarılı olsa da, modern bir devam oyunu, güncellenmiş savaş sistemleri, daha akıcı arayüzler ve gelişmiş grafikler sunabilirdi. Bu, hem eski hayranları memnun eder hem de yeni oyuncuları çekebilirdi.
- Niş Ama Sadık Kitle: Torment’in ticari başarısı sınırlı olsa da, sadık ve tutkulu bir hayran kitlesi bulunuyor. Kickstarter gibi kitle fonlama platformlarının yükselişi veya niş projelere yatırım yapan yayıncıların artmasıyla, doğru koşullar altında böyle bir projenin destek bulma ihtimali her zaman vardır.
Klasik RPG’lerin Yeniden Canlanışı ve Riskler
Planescape: Unraveled’ın hikayesi, klasik RPG’leri yeniden canlandırmanın zorluklarını da gözler önüne seriyor. Beamdog’un Enhanced Edition’ları, Wasteland 2 ve 3, Pillars of Eternity gibi projeler bu türün hala ilgi gördüğünü kanıtlasa da, riskler de mevcut. Geliştiriciler, nostaljiyi tatmin etmekle oyunu modernleştirmek arasında hassas bir denge kurmak zorundalar. Orijinal oyunun mirasına saygı duyarken yenilikler getirmek, yüksek beklentileri karşılamak ve en önemlisi, özellikle Planescape gibi daha az bilinen veya ticari olarak riskli görülen markalar için finansman bulmak büyük zorluklar teşkil ediyor.
Karşılaştırma: Planescape: Torment ve Diğer Kompleks RPG’ler
Planescape: Torment’in RPG tarihindeki yerini daha iyi anlamak için onu diğer bazı kompleks ve beğenilen RPG’lerle karşılaştırmak faydalı olabilir:
| Oyun | Geliştirici | Odak Noktası | Evren | Karmaşıklık |
|---|---|---|---|---|
| Planescape: Torment (1999) | Black Isle Studios | Diyalog, Hikaye, Felsefe, Karakter | D&D: Planescape | Çok Yüksek (Metin ve Seçim Odaklı) |
| Baldur’s Gate II: Shadows of Amn (2000) | BioWare | Parti Yönetimi, Taktiksel Savaş, Hikaye, Keşif | D&D: Forgotten Realms | Yüksek (Mekanik ve İçerik) |
| Fallout 2 (1998) | Black Isle Studios | Seçim & Sonuç, Dünya İnşası, Karakter Gelişimi | Post-Apokaliptik Fallout | Yüksek (Özgürlük ve Reaktivite) |
| Arcanum: Of Steamworks and Magick Obscura (2001) | Troika Games | Teknoloji vs Büyü, Karakter Yaratma Özgürlüğü, Reaktif Dünya | Steampunk/Fantezi Arcanum | Çok Yüksek (Sistemler ve Seçenekler) |
| Disco Elysium (2019) | ZA/UM | Diyalog, Psikolojik Keşif, Dünya İnşası, Beceri Sistemi | Özgün Kentsel Fantezi/Dedektiflik | Çok Yüksek (Metin ve Psikolojik Derinlik) |
Bu tablo, Planescape: Torment’in özellikle diyalog, felsefi derinlik ve metin tabanlı karmaşıklık konularında ne kadar öne çıktığını göstermektedir. Unraveled projesi, bu mirası modern bir yaklaşımla devam ettirme potansiyeline sahipti.
Sonuç: Kayıp Bir Potansiyel ve Geleceğe Bakış
David Gaider’ın açıklamaları, RPG hayranları için hem heyecan verici hem de üzücü bir tablo çiziyor. Planescape: Torment gibi bir efsaneye devam oyunu yapılması fikri bile tüyleri diken diken etmeye yeterken, projenin finansal engeller nedeniyle iptal edilmiş olması büyük bir hayal kırıklığı. Ravel Puzzlewell’in gözünden Planescape evrenini yeniden keşfetme fikri, RPG tarihinde eşsiz bir deneyim olabilirdi.
Planescape: Unraveled, gerçekleşmemiş projeler mezarlığındaki yerini alırken, bize oyun geliştirme dünyasının acımasız gerçeklerini de hatırlatıyor: Yaratıcılık ve vizyon tek başına yeterli değil, finansal destek ve yayıncı güveni de en az onlar kadar kritik. Yine de, Baldur’s Gate 3 gibi D&D temelli oyunların yakaladığı muazzam başarı, belki gelecekte Planescape gibi daha niş ama derin evrenlere olan ilgiyi yeniden canlandırabilir. O zamana kadar, Planescape: Torment’in eşsiz mirası ve Unraveled’ın ‘ne olabilirdi’ sorusuyla baş başa kalacağız.
Kaynak : https://gamerant.com/planescape-torment-almost-had-sequel/